"Ο ΧΡΥΣΟΣ ΜΟΣΧΟΣ ΚΑΙ Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ"
Η στεγνή λατρεία της ύλης απέδωσε τα δέοντα στην ιστορία της ανθρωπότητας;
(Στο βιντεάκι θα δείτε το κείμενο που έχω αναρτήσει εδώ. Είναι η πρώτη μου προσπάθεια να το οπτικοποιήσω)
Μέσα: Εγκατάσταση με άξονα το σύμβολο του χρυσού μόσχου σε βάθρο, με το πνευματικό τρίγωνο τοποθετημένο ψηλότερα. Εννοιολογικά υποστηρίζεται με κείμενα που λειτουργούν δια δραστικά για τον θεατή, δίνοντας του την ευκαιρία να απαντήσει γραπτά στην προβληματική του θέματος.
Η τοποθέτηση μου στο θέμα σε σχέση και με τον θεατή:
Υπάρχουν πολλά είδη τέχνης που ένας καλλιτέχνης εκφράζεται, χωρίς το ένα είδος τέχνης να έχει μεγαλύτερη καλλιτεχνική αξία από το άλλο. Το έργο που σας παρουσιάζω εδώ ενάγεται στην εννοιολογική τέχνη με συμβολικό χαρακτήρα. Την έννοια αυτή την κατανοεί καλύτερα κάποιος από τα παρακάτω:
Στο βιβλίο «Για το πνευματικό στην τέχνη» ο Καντίσκυ αναφέρεται στο γνωστό θέμα του Μωυσή και του Χρυσού μόσχου. Υιοθέτησα αυτά τα κείμενα, τα ανάρτησα στον τοίχο, τοποθετώντας μπροστά τους ένα βάθρο με τον χρυσό μόσχο. Με αυτή την εικόνα ήθελα να μεταφέρω στον θεατή την αχαλίνωτη ορμή για δύναμη και λάμψη που αντιπροσωπεύει ο χρυσός μόσχος που έφτιαξε ο λαός του προφήτη, σαν την αρχέγονη προέλευση της αντιπαράθεσης πνεύματος - ύλη. Και αυτό να το συνδέσω με την σημερινή πραγματικότητα που ζούμε.
Στις μέρες μας βοηθούμενοι και από τις τεχνολογικές και επιστημονικές κατακτήσεις, ο καθένας μας επικεντρώθηκε όσο ποτέ άλλοτε στην λατρεία της ύλης. Στο λαμπερό, το χρυσό, το ακριβό, που θα μας κάνει να ξεχωρίσουμε στο κοινωνικό μας περιβάλλον σε δύναμη και να επιβληθούμε. Το ενδιαφέρον μας για τον συνάνθρωπο περιορίστηκε όλο και πιο πολύ στο πόσο μας είναι χρήσιμος στην απόκτηση αυτής της λάμψης της δύναμης. Και πάλι, η έλλειψη ενδιαφέροντος για τον συνάνθρωπο σταματάει στο σημείο που μας εκθέτει και μπαίνει φραγμός στο ίδιο στόχο μας για λάμψη και δύναμη. Σαν ο καθένας μας να θέλει να κατοχυρώσει τη ζωή για τον εαυτό του στο επίπεδο των αισθήσεων, την σωματική υπόσταση. Και ενώ ξέρει συνειδητά ή ασυνείδητα, πως αυτό δεν είναι το όλον του εαυτού του, αρνείται, εξορίζει, παύει, κοιμίζει, την συναισθηματική, την λογική και την πνευματική του υπόσταση. Ή τουλάχιστον τις περιορίζει στο μεγαλύτερο μέρος της, μέσα του και έξω του. Βαθειά μέσα του όμως ξέρει πως όλο αυτό έχει ένα κόστος νομοτελειακό. Αυτό με την σειρά του δημιουργεί έναν δεύτερο φόβο, που μας κάνει πολύ σκληρότερους και επιθετικούς, σαν να θέλουμε να νικήσουμε την ίδια την φύση μας.
Γινόμαστε εξουσιαστές ή εξουσιαζόμενοι, αρχηγοί ή ακόλουθοι. Και στους δύο ρόλους, κατά την γνώμη της επιστήμης της ψυχολογίας (Φρόυντ), η αιτία είναι ο φόβος για το θάνατο που φώλιασε στην ψυχή στα τρυφερά μας χρόνια. Τότε που δεν ήμασταν ικανοί να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας και δεν νοιώθαμε όσο μας χρειαζόταν, την σιγουριά της παρουσίας και της φροντίδας της μάνας μας. Άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο. Η ανασφάλεια αυτή γίνεται δεύτερη φύση μας και κουμαντάρει - ελέγχει την ζωή μας.
Τώρα, στην εποχή μας, ζούμε το νομοτελειακό ταρακούνημα της ζωής αυτής που έχουμε προσβάλει με την επιθετική μας στάση, αρχηγοί και ακόλουθοι. Όλοι έχουμε το ίδιο μερίδιο ευθύνης αλλά είμαστε και το ίδιο δικαιολογημένοι εξαιτίας του δυνατού φόβου μας που εκφράζεται σε άλλους με επίθεση και σε άλλους με υποταγή.
Μπορεί, ο μεγάλος πόνος που φέρνει η κατάρρευση του οικονομικοκοινωνικού συστήματος θα γίνει το σοκ με την βοήθεια του οποίου θα ξεπεραστεί ο παιδικός φόβος του θανάτου, που τον αντισταθμίζαμε με την δύναμη της επιβολής. Και μαζί με τον φόβο θα χαθεί και η γοητεία της δύναμης, που κατόπιν υπονομεύει και αυτή την ακεραιότητα μας. Χωρίς αυτόν τον φόβο και χωρίς την γοητεία της δύναμης στην καρδιά, μπορούμε να αποδεσμευτούμε από την άρνηση και την συγκράτηση της συναισθηματικής, της λογικής, και της πνευματικής μας υπόστασης που μας ακρωτηριάζει και μας συρρικνώνει μόνο στη σωματική – υλική μας υπόσταση. Θα μπορέσουμε να ενώσουμε όλα τα κομμάτια του εαυτού μας και να ζήσουμε μια πλήρη εσωτερική ζωή που εμπεριέχει και τον συνάνθρωπο τη φύση, το σύμπαν, όλα σε αρμονία. Αυτά όμως, ίσως μόνο περνώντας μέσα από το σοκ του μεγάλου πόνου. Θα είναι ο πόνος της γέννας του καινούριου.
Παρουσίαση του έργου. Αυτή τη προβληματική μου την παρουσιάζω και την υποστηρίζω με πρώτο στοιχείο τον χρυσό μόσχο σε γλυπτό, ο οποίος συμβολίζει τη λατρεία της ύλης. Για να αποδίδει την έκρυθμη κατάσταση που ζούμε, τον παρουσιάζω σαν μαινόμενο ταύρο. Τον τοποθετώ σε βάθρο και αφήνω τους θεατές να αποτελούν τον χορό του κόσμου γύρω του. Το Δεύτερο στοιχείο είναι το τρίγωνο σαν σύμβολο της πνευματικότητας, το οποίο τοποθετώ ψηλά στον τοίχο πίσω από το βάθρο με τον ταύρο. Και για να συνδέω τα δύο σύμβολα με την ιστορία τους εννοιολογικά, χρησιμοποιώ ένα τρίτο στοιχείο, το κείμενο, γραμμένο στον τοίχο - φόντο του βάθρου. Ξεκινάω από τα κείμενα του Καντίνσκυ τα οποία συνδέουν και το θέμα μου με την τέχνη, και δίνω την συνέχεια με δικά μου κείμενα που καταλήγουν και συνδέουν το θέμα με την εποχή μας, στο τώρα. Επειδή όμως πιστεύω πως, κανείς άνθρωπος ή οργανισμός δεν κατέχει όλη την αλήθεια της ζωής, χρειάζονται και οι θέσεις των θεατών στο θέμα. Εκτός από εννοιολογικό με συμβολισμούς, το κάνω και δια δραστικό. Τοποθετώ στην σκηνή ένα βήμα για να ανεβαίνει ο θεατής και να γράφει, να απαντάει γραπτά στην προβληματική του θέματος βοηθούμενος από σχετικό γραπτό κείμενο σαν ερωτήσεις. Τελειώνοντας ο θεατής, το γραπτό του μπορεί να το εναποθέτει δίπλα του κάτω σε ένα χαρτόκουτο ή να το πάρει μαζί του φεύγοντας.
Μαρία Ουζούνογλου
Και εδώ μπορείτε να δείτε το πρακτικό κομμάτι. Πώς δημιουργείτε το γλυπτό του ταύρου http://texni-zoi.blogspot.gr/2012/01/blog-post_15.html
Και εδώ μπορείτε να δείτε το πρακτικό κομμάτι. Πώς δημιουργείτε το γλυπτό του ταύρου http://texni-zoi.blogspot.gr/2012/01/blog-post_15.html
