Συνέχεια της προηγούμενης δημοσίευσης με τίτλο " Η εξέλιξη στα πορτρέτα κλασικής περιόδου, ελληνιστικής, ρωμαϊκής, Φαγιούμ και Βυζαντινά". Για να τη διαβάσετε πατήστε πάνω εδώ
Οι καλλιτέχνες αρχικά χρησιμοποιούσαν τις αφηγηματικές μεθόδους που υπήρχαν στην ρωμαϊκή εποχή. Με τον καιρό έγιναν όλο και πιο λιτές και εστιάστηκαν στα πολύ αναγκαία. Στην ελληνιστική εποχή όπως είδαμε, ο ζωγράφος φιλοτεχνούσε ζωηρές και δραματικές σκηνές με πολύ ελεύθερη γραφή, σχεδόν εξπρεσιονιστική. Στην ανατολική εκκλησία που μας αφορά εδώ, ο ζωγράφος είχε επιλέξει κυρίως την μέθοδο του ψηφιδωτού. Οι σκηνές μοιάζουν σαν ιερές τελετές. Αρχικά οι εικόνες έμοιαζαν άκαμπτες και αυστηρές, χωρίς την ελευθερία της ελληνιστικής τέχνης, αλλά είχαν κάποια σημαντικά στοιχεία της : Ο ζωγράφος ήξερε πολύ καλά πώς να συνδυάσει τις ψηφίδες ώστε να έχει ποικιλία αποχρώσεων, ήξερε να χειρίζεται τις πτυχές του ρούχου πολύ επιδέξια και σε κάποια έργα που υπήρχαν στο πάτωμα, πετύχαινε την βράχυνση με τις σκιές. …… Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους η εκκλησία του Χριστού ήταν ενιαία. Μετά ήρθαν τα σχίσματα αρχίζοντας από αυτό της ανατολικής ορθόδοξης και δυτικής καθολικής. Όλοι λοιπόν οι πρώτοι χριστιανοί ήθελαν να μην υπάρχουν αγάλματα στην οικία του Θεού γιατί αυτό παρέπεμπε στην παλιά θρησκεία την ειδωλολατρία. Τις ζωγραφικές παραστάσεις όμως που ήταν αφηγηματικές των ιστοριών της αγίας γραφής τις έβλεπαν σαν ένα τρόπο διδαχής του απλού κόσμου. Ιδιαίτερα του αγράμματου. Η ζωγραφική υποστηρίχτηκε από την εξουσία και αυτό έχει μεγάλη αξία για αυτή την τέχνη.
Το ζητούμενο ήταν η απλότητα, η σαφήνεια. Θυμίζουν τις αντιλήψεις της αιγυπτιακής τέχνης. Η διαφορά εδώ είναι ότι δεν υπάρχει η απλότητα των μορφών όπως τότε, αλλά μια μορφή εξελιγμένη μέσα από τον επηρεασμό της ελληνιστικής τέχνης. Όσον αφορά την φύση, παραμερίστηκε μετά το 5ο αιώνα.
Η τέχνη στην Εκκλησία έπαιξε τον ρόλο της στην ιστορία της Ευρώπης. Αυτή σηματοδότησε τον χωρισμό των δύο εκκλησιών, όταν το ελληνόφωνο ανατολικό Βυζάντιο (Κωνσταντινούπολη) αρνήθηκε να αναγνωρίσει το πρωτείο του πάπα όπου υποστήριζε τα αγάλματα τα οποία όμως παρέπεμπαν στον ειδωλολατρισμό.
Έπειτα έχουμε την περίοδο της Εικονομαχίας, όπου για έναν αιώνα επικράτησαν οι Εικονομάχοι και κατάστρεψαν πολλές εικόνες πιστεύοντας ότι αποτελούσαν ειδωλολατρικά κατασκευάσματα. Τα θέματα πια είναι διακοσμητικά (απεικόνιση ζώων, πτηνών, γεωμετρικών μορφών και σταυρών). Όταν αυτό άλλαξε και επέστρεψαν οι εικόνες, με την νίκη των εικονολατρών, άλλαξε και η αντιμετώπιση τους. Οι εικόνες δεν χρησιμεύουν απλά για διδαχτικούς σκοπούς. Τις έβλεπαν σαν μια μυστηριώδη αντανάκλαση του μεταφυσικού- πνευματικού κόσμου. Έτσι ο ζωγράφος περιορίστηκε στην τήρηση της παράδοσης σχεδόν σαν τους αρχαίους Αιγύπτιους καλλιτέχνες. Με αυτό τον τρόπο όμως η Βυζαντινή εκκλησία διέσωσε την ελληνιστική τέχνη ως προς τα πρόσωπα, τις χειρονομίες τους και τις πτυχές των ρούχων!
Στην υστεροβυζαντινή περίοδο οι εικόνες εμπλουτίζονται σιγά -σιγά με θέματα από την παιδική ηλικία και τα πάθη του Χριστού και τη ζωή της Παναγίας. Εμφανίζονται πιο έντονα φυσιοκρατικά στοιχεία και πολλοί καλλιτέχνες επιδιώκουν με τον καιρό μία πιο υποκειμενική απόδοση των παραδοσιακών θεμάτων. Αποτέλεσμα: τονίζουν τις εκφράσεις των προσώπων και οι κινήσεις των μορφών. Η φορητή εικόνα φτάνει στο απόγειο της. Από την Δυναστεία των Παλαιολόγων (ξεκινά το 1259) η αλληλεπίδραση μεταξύ βυζαντινών και Ιταλών καλλιτεχνών είναι σε έξαρση.
Βυζάντιο: χρονικά ξεκινά από τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης στις 11-5-330 ως την άλωση από τους Οθωμανούς Τούρκους, στις 29-5-1453. Τα όριά της άλλαξαν πολλές φορές.
Η βυζαντινή τεχνοτροπία χαρακτηρίζεται από την αρμονία, την εσωτερικότητα, τον συμβολισμό, την υποβολή της θρησκευτικής συγκίνησης.
Στο Βυζάντιο η τέχνη χωρίζεται σε περιόδους.
1) Παλαιοχριστιανική εποχή (330-630)
2) Πρωτοβυζαντινή εποχή (630-843) όπου σηματοδότησε το τέλος της υστερορωμαϊκής παράδοσης. Από το 610-726 συνύπαρχουν συχνά η κλασικιστική έκφραση της τέχνης με την όλο και πιο έντονη εμφάνισης μιας αφαιρετικής τεχνοτροπίας, που αποδίδει υπερβατικό χαρακτήρα στην βυζαντινής τέχνη. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο ναός του Αγίου Δημητρίου στην Θεσσαλονίκη με ψηφιδωτές αναθηματικές παραστάσεις.
3) Μεσοβυζαντινή εποχή (843-1204)
4) Τελευταία εποχή (1204-1453)
5) Μεταβυζαντινή εποχή (1453-1800)
Η διάσπαση της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την 4η Σταυροφορία το 1204 είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων κέντρων για να αναπτυχθούν οι τέχνες. Η Κωνσταντινούπολη που ήταν το καλλιτεχνικό κέντρο της αυτοκρατορίας, κατακτιέται από τους Λατίνους και χάνεται η ενότητα στη ζωγραφική. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ζωγραφικής είναι η αρμονία, η μνημειακή κλίμακα των μορφών, περισσότερη απόδοση του περιβάλλοντος χώρου και ψυχογραφική διάθεση. Έτσι εξελίσσονται νέες τάσεις στο τέλος του 12ου αιώνα. Το 1261 Η Κωσταντινούπολη ανακαταλαμβάνεται και χαρακτηρίζεται από την αναβίωση κλασικών προτύπων. Αυτό θα φτάσει στο απόγειο της δίνοντας έμφαση στην απόδοση του όγκου, της μορφής και των ενδυμάτων. Αυτή είναι και η απήχηση της στις επαρχιακές και στις λατινοκρατούμενες περιοχές της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
ΠΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
 |
| "Οι 3 παίδες στην κάμινο" 3ος αιών. Βρίσκεται στην κατακόμβη της Ρώμης |
 |
| "Το θαύμα των άρτων και ιχθύων" ψηφιδωτό 520 μΧ |
 |
| "Η Παναγία και το βρέφος" 1280 μ. Χ. |
 |
| Βυζαντινός εικονομάχος ασβεστώνει εικόνα του Χριστού 900 μ.Χ. |
 |
| Ιουστινιανός με αξιωματούχο λεπτομέρεια ψηφιδωτού στη Ραβένα 547 μ.Χ |
 |
| διακόσμηση με άμπελο |
 |
| Ψηφιδωτό με τον Αγ. Δημήτριο και άγγελο (πρωτοβυζαντινή) στον Αγ. Δημήτριο Θεσσαλονίκης |
 |
| παγόνι λεπτομέρεια ψηφιδωτό θόλου στον Αγ. Γεώργιο Θεσσαλονίκης |
 |
| "Παναγία Νικοποιός" 7ος αιών. στη Μονή της Παναγίας Δροσιανής στην Νάξο |
 |
| "Αγ. Βασιλίσκος" ψηφιδωτό Αγ. Γεωργίου Θεσσαλονίκης ---------------------------------------------------------- ΦΩΤΟ ΜΕ ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ |
 |
| "Οι 3 Ιεράρχες" μικρογραφία σε χειρόγραφο 11 αιων. Μονή Αγ. Διονυσίου Αγ. Όρους |
 |
| "Νιπτήρας" λεπτομέρεια ψηφιδωτού στην Νέα μονή Χίου. Ένα από τα λαμπρότερα δείγματα της εποχής! |
 |
| "Ευαγγελιστής Ιωάννης" μικρογραφία χειρόγραφου 10 αιων. Αγ. Όρος στην μονή Σταυρονικήτα |
ΦΩΤΟ ΥΣΤΕΡΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
 |
 |
| "Παναγία ένθρονη" Τοιχογραφία του Εμ. Πανσέληνου στο Αγ. Όρος 1290 |
 |
| "Προδοσία" τμήμα τοιχογραφίας στον Αγ. Νικόλαο Θεσσαλονίκης |
 |
| "Εισόδια Θεοτόκου" Μονή της Χώρας |
 |
| "Το ταξίδι των μάγων" Επεισόδιο από την γέννηση του Χριστού |
 |
| Η Παναγία μικρή με τους γονείς της Μονή της Χώρας |
 |
| "Χριστός Παντοκράτορας" στον τρούλο της εκκλησίας Μονή Παμμακάριστου |
Δείτε επίσης τα βίντεο: ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
<iframe src="http://player.vimeo.com/video/31681795?title=0&byline=0&color=AAC880" width="400" height="300" frameborder="0" webkitAllowFullScreen mozallowfullscreen allowFullScreen></iframe>
και ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
και ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
Μαρία Ζωγράφου Ουζούνογλου
.
Σε όσους αρέσει η δημοσίευση πατήστε απο κάτω το κουμπάκι "Μου αρέσει"
Πολλοί με ρωτάτε τον τρόπο που γίνεται κανείς μέλος εδώ στο μπλοκ. Πηγαίνετε δεξιά κάτω από την φωτο μου που λέει «Γίνετε μέλη» Πατήστε πάνω και γράφεστε. Είναι πολύ εύκολο και πολύ ενισχυτικό για μένα ψυχολογικά και μόνο αφού δεν έχω διαφημίσεις για άλλο κέρδος.
